STAROŻYTNOŚĆ
Już w starożytności filozofowie i uczeni głosili jak ważną rolę w życiu i rozwoju człowieka pełni edukacja. Jak powiedział Platon „wiedza jest drugim słońcem dla ludzi”. Pierwsze szkoły powstały w starożytnej Grecji w V w p.n.e. To właśnie starożytność stworzyła szkołę- kolebkę dzisiejszej placówki dydaktyczno-wychowawczej. Trudno sobie wyobrazić nauki ścisłe bez osiągnięć greckich uczonych: Archimedesa, Pitagorasa, Talesa, z których korzystamy do dziś. Grecki lekarz Hipokrates uznawany jest za prekursora współczesnej medycyny a prawo rzymskie jest podstawą wszystkich kodeksów prawnych. I choć cywilizacja antyczna upadła to osiągnięcia starożytnej nauki, sztuki i literatury stanowią fundament dla współczesnej cywilizacji.
ŚREDNIOWIECZE
W średniowieczu początkowo edukacja skupiała się wokół klasztorów i zakonów, osoby duchowne należały do najlepiej wykształconych. Wraz z rozwojem miast zaczęły powstawać szkoły parafialne. W 1364 r. powstała pierwsza szkoła wyższa w Polsce-Uniwersytet Jagielloński, jednak nauka była nadal dostępna dla duchowieństwa i wyższych klas społeczeństwa. Wraz z duchem epoki renesansu oprócz ożywienia gospodarczego, rozwoju miast – zmieniła się świadomość społeczna, zainteresowano się osiągnięciami świata starożytnego, rozwinęły się nauki ścisłe i przyrodnicze.
POLSKA
Prawdziwym przełomem w polskiej edukacji był rok 1773 - 1 października na wniosek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego została powołana Komisja Edukacji Narodowej stanowiąca pierwszą w Polsce jak i w Europie władzę oświatową o charakterze współczesnego ministerstwa oświaty publicznej. Grupa uczonych i artystów na czele z Hugonem Kołłątajem opracowała trzystopniowy model szkół podstawowych i średnich. Nowy program szkół średnich wprowadzał język polski jako wykładowy -zamiast łaciny. Komisja Edukacji Narodowej po raz pierwszy w polskich dziejach włączyła kwestię szkolnictwa żeńskiego do programu reform. Jednak w praktyce program nauczania dla dziewcząt różnił się od programu dla chłopców.
Niestety po upadku powstania styczniowego zaczęła się likwidacja polskiego szkolnictwa, nastąpiła rusyfikacja oraz germanizacja społeczeństwa. Polacy prowadzili jednak tajne nauczanie.
Po odzyskaniu niepodległości prawdziwym wyzwaniem dla wolnej Polski stało się upowszechnienie nauczania jako walka z panującym analfabetyzmem oraz próba budowania tożsamości narodowej.
Obowiązek szkolny i bezpłatny dostęp do szkolnictwa podstawowego zagwarantowany został w konstytucji marcowej tj.17 marca 1921 r. Obowiązywał 7-letni obowiązek szkolny. Obok szkół publicznych istniały szkoły prywatne. Nauka we wszystkich szkołach średnich i wyższych była odpłatna. W okresie II wojny światowej całkowicie zlikwidowano polskie szkolnictwo i znów podjęto akcję tajnego nauczania. Po wojnie przywrócono naukę w placówkach oświatowych wszystkich szczebli. Za cel obrano sobie likwidacje analfabetyzmu, powstały nowe uniwersytety i wyższe szkoły pedagogiczne, jednak szkoła uzależniona była od aparatu władzy i partii komunistycznej. Wprowadzono obowiązek nauki języka rosyjskiego, zlikwidowano szkoły prywatne i wyeliminowano religię ze szkół. Uczniowie zobowiązani byli to do noszenia tzw. mundurków, obowiązywała 4 –stopniowa skala ocen, pomoce naukowe ograniczały się do liczydeł, globusów. W lepiej wyposażonych szkołach pojawiały się mikroskopy.
Dopiero zmiany ustrojowe zapoczątkowane w 1989 r. - upadek komunizmu, przełożyły się również na odzyskanie programowej autonomii w szkolnictwie. Wprowadzono do szkół dobrowolną naukę religii, możliwość wyboru języków obcych.
Ten krótki rys historyczny uświadamia nam jak długą i wyboistą drogę przeszła edukacja by osiągnąć obecny wymiar. Historia pokazuje również jak edukacja uzależniona jest od przemian społeczno-politycznych. Bez względu jednak na przeróżne reformy szkolnictwa wprowadzane przez kolejne władze, w dzisiejszych czasach najważniejszym czynnikiem i kołem napędzającym w zdobywaniu wiedzy jest ciekawość świata, chęć samorozwoju i pogłębiania swoich pasji.
Dzisiaj z przekonaniem i wiarą w ich urzeczywistnienie możemy przytoczyć słowa Alberta Einsteina:
„Nauka w szkole powinna być prowadzona w taki sposób, aby uczniowie uważali ją za cenny dar, a nie za ciężki obowiązek”. To motto powinno przyświecać zarówno nauczycielom, uczniom jak i rodzicom. W czasach, gdy dostępność do nauki stała się naprawdę powszechna (przynajmniej w tej części globu), posiadamy wszelkie narzędzia do korzystania z wiedzy w sposób mądry.
Osiągnięcia techniki XXI wieku, zwłaszcza cyfryzacja oraz zmiany światopoglądowe przyniosły wiele udogodnień w życiu codziennym i edukacji. Współczesna szkoła jest bardziej otwarta i tolerancyjna. Począwszy od dowolności w ubiorze, w światopoglądzie po szeroki wachlarz pomocy naukowych tj. komputery, drukarki, tablice interaktywne i przede wszystkim Internet – współczesny uczeń ma sprzyjające warunki do samorozwoju i samorealizacji.
Wydarzenia ostatnich lat i miesięcy przyczyniły się do rozpowszechnienia nauczania online co pozwoliło na dostępność do edukacji nawet w trudnych warunkach (w czasie epidemii, wojny).
Zatem – najważniejsze są chęci i determinacja, zarówno ze strony nauczyciela jak i ucznia oraz wspierających go rodziców.
Jeśli szukasz korepetycji dla siebie lub swojego dziecka, .matematify oferuje dodatkowe zajęcia ze wszystkich przedmiotów. Bierzemy udział w pisaniu historii edukacji. Umów się na lekcję próbną.
